Юдахин Кыргызско⇒Русский словарь






жапар  ар.  всемогущий (эпитет аллаха).
жапатырмак  то же, что жапа тырмак (см. тырмак).
жапаң  ~: жапаң-жупаң хлопьями.
жапаңда  двигаться, производить движения (о человеке сутулом, одетом в чересчур широкую мешковатую одежду или надевшем прип
жапелдеш  талас.  то же, что жапалдаш.
жапжай  медленно-медленно, тихо-тихо;  сөз сүйлөйт керек кезде, шашпай, жапжай стих. когда нужно, говорит не спеша, т
жапжаңы  новенький, совершенно новый;  жапжаңы чапан новенькое пальто.
жапкак  чатк.  лыжи для хождения (но не катания) по снегу;  жапкак таш большая нависшая скала (под которой можно
жапкактуу  с нависшей скалой;  жапкактуу үңкүр грот с нависшей над входом скалой.
жапкыч  покрышка;  ал жапкыч передник, фартук.
жапма  1. закрытый, покрытый;  жапма алачык юрта без кереге;  2. южн. плоская крыша;  3. южн. покрывало, п
жаппар  то же, что жапар.
жапсар  1. прикрытие;  таштын жапсарына койду он спрятал под камень;  жанын аяп, жашынып, жапсар жерге жатпаган
жапсарлуу  ~: жапсарлуу жер место с укрытием, с прикрытием.
жапты  (или казанга жапты)  тонкие лепёшки, печённые в котле.
жаптык  то же, что жабдык.
жаптыр  понуд. от жап- III  заставить закрыть, покрыть;  үртүк жаптыр- заставить покрыть покрывалом, попоной; &n
жаптырт  понуд. от жаптыр-;  түрмөгө жаптырт- заставить посадить в тюрьму.
жаптыруу  и. д. от жаптыр-.
жапшыр  то же, что жабыштыр-;  жерге жапшыра чап стукни так, чтоб он к земле прилип.
жапшырыл  страд. от жапшыр-,  то же, что жабыштырыл-.
жапшырылт  понуд. от жапшырыл-  сплющить;  жапшырылта теп- ударить ногой так, чтобы сплющилось.
жапыз  низкий, низкорослый; приплюснутый;  жапыз үй низкий дом;  жапыз дөбө низкий и плоский холм;  чөптөн
жапылда  1. говорить много и быстро;  2. говорить льстиво.
жапыр  1. валить; склонять, пригибать к земле (напр. траву-о ветре);  жоңгучканы шамал жапырды ветер повалил клевер;
жапырай  быть низеньким, приплюснутым;  жапырайган жаман үй плохонькая низенькая юрта;  жапырайган жыгач низкое р
жапырак  1. то же, что жалбырак;  сары каз учуп, көл толгон, жапырак жатып, дөң болгон фольк. жёлтые гуси летая озеро
жапырт  жапырт I  (или жабыла-жапырт)  скопом, сплошь, все целиком;  жапырт бирдей все сплошь одинаково; &n
жапырык  нашествие, массовый набег;  калмак жапырыгы нашествие калмыков (ойратов в XVI в.).
жапырыл  возвр.-страд. от жапыр-;  мизи жапырылды  1) зазубрилось;  2) перен. ему сбили спесь.
жапырылт  понуд. от жапырыл-,  то же, что жапырт- II;  душмандарын жапырылтты он всех своих врагов поверг.
жапырым  ир.  возглас удивления, страха, мольбы, соотв. о, святые угодники!
жапырыш  жапырыш I  и. д. от жапыр-.  жапырыш- II  взаимн. от жапыр-;  какшыктуу сөздөрүнө кулак жапыры
жапыс  то же, что жапыз.
жапыста  понижаться, снижаться; двигаться вниз;  алтайлык качып ар жакка, жапыстап кетип баратыр фольк. алтайцы бегут
жар  жар I  ир.  1. возлюбленная, возлюбленный, друг сердца;  өмүрдүк жар подруга жизни (жена);  би
жара  жара I  рана, язва, болячка;  кылыч жарасы бүтөт, тил жарасы бүтпөйт погов. рана, нанесённая мечом, зажи
жараат  ар.  рана;  жараатынан оңолгон он оправился от ран;  жарааттан аккан кара кан текущая из раны тёмна
жарадар  кирг. -ир.  то же, что жаралуу;  жарадар кыл ранить, нанести рану;  жарадар бол- быть раненным, пол
жарак  оружие, снаряжение; орудие;  жарак-жабдык оборудование, снаряжение;  жоо-жарак или жай-жарак весь компле
жарака  то же, что жараңка;  жарака кет- треснуть, дать трещину;  стаканга жарака кетти стакан треснул.
жаракат  ар.  то же, что жараат;  жаракатын дарылап, жакшы багып турушту фольк. врачуя раны его, (за ним) хорошо
жараксыз  1. негодный, неподходяший, скверный;  жетекчиликтин жараксыз методу негодный метод руководства;  2. то ж
жараксыздык  1. негодность;  2. то же, что куралсыздык.
жаракта  оборудовать; привести в порядок;  ат жарактап токуп алыптыр он оседлал коня, приладив свою сбрую.
жарактан  то же, что куралдан-;  баары тегиз жарактанган, бардаңкелер асынган стих. все сплошь вооружились, винтовки на
жарактандыр  то же, что куралдандыр-.
жарактандыруу  то же, что куралдандыруу.
жарактант  то же, что куралдант-.
жарактуу  жарактуу I  и. д. от жарактан-.  жарактуу II  1. годный, пригодный,  жумушка жарактуу работосп
жаракы  тот, кто вносит раздвоение, разлад; смутьян.
жаракөр  то же, что жароокер.
жарал  быть сотворенным, быть созданным;  жаралганда жок такой, какого среди людей и не встретишь, самый лучший.
жарала  ранить.
жаралан  возвр.-страд. от жарала-  быть раненым, получить ранение;  жоодон эки жараландым я дважды был ранен враг
жаралант  понуд. от жаралан-.
жаралоо  и. д. от жарала-  ранение.
жаралуу  раненый;  жаралуу кийик жата албас погов. раненый киик лежать не может;  жоо аяган - жаралуу погов. кто
жарам  годность, пригодность.
жарамазан  ар. этн.  обрядовые песни, распевавшиеся в месяц рамазан (см.).