Юдахин Кыргызско⇒Русский словарь






чыдам  терпение; выносливость;  чыдамы жок невыносливый;  чыдамы жок жигит невыносливый парень.
чыдамдуу  терпеливый; выносливый, стойкий;  суукка чыдамдуу (о растениях) морозостойкий.
чыдамдуулук  терпеливость; выносливость, стойкость;  чыдамдуулуктун да чеги бар и терпению есть предел;  чыдамдуулук
чыдамкай  терпеливый; выносливый, стойкий;  ысыкка чыдамкайы жок он не выносит жары.
чыдамкайлык  терпеливость; выносливость, стойкость; выдержка;  Сурмаш Каныбектин чыдамкайлыгына таңданды Сурмаш удивилась
чыдамсыз  1. нетерпеливый; невыносливый; непрочный; неноский;  2. нетерпимый;  чыдамсыз авал нетерпимое положение.
чыдамсыздан  проявлять нетерпение; быть невыносливым.
чыдамсыздант  понуд. от чыдамсыздан-.
чыдамсыздануу  и. д. от чыдамсыздан-  проявление нетерпения;  биз өтө чыдамсыздануу менен карап турабыз (ожидая) мы смо
чыдамсыздык  нетерпеливость; невыносливость;  этинин чиркейге чыдамсыздыгы чувствительность (букв. невыносливость) его тел
чыдарман  кирг. ир.  выносливый, стойкий;  кызылды кийсе - кыналган, кызматка чыкса - чыдарман фольк. когда она на
чыдат  понуд. от чыда-;  чыдатпай ооруйт нестерпимо болит;  оору чыдатпады от боли мочи нет;  кайратым чыд
чыдаш  взаимн. от чыда-;  чыдашып келген дөөлөрдүн, чыр кылар жерин бек айтты фольк. он правильно (букв. крепко) ска
чыдоо  и. д. от чыда-;  чыдоосу жок невыносливый, слабый.
чыжылда  шипеть, потрескивать (напр. о жире на огне).
чыз  южн.  то же, что сыз- II 1.
чызгыр  южн.  то же, что сызгыр-.
чый  чый I:  чый-мый чык- (или түш-) или чый-пый чык- (или түш-) выражать крайнее нетерпение или крайнее беспокойс
чыйбыл  (о человеке) маленький и щупленький;  кымызың кыйгыл, кызың чыйбыл фольк. кумыс твой кислый, дочка твоя щупле
чыйк  звукоподражание скрипу, визгу;  чыйк эт- скрипнуть, взвизгнуть;  кыйк-чыйк см. кыйк.
чыйкан  чирей;  чыйкандан жаман оору жок, аны сураар киши жок погов. хуже чирья нет болезни, а никто не навещает (в с
чыйкылда  то же, что чыйылда-;  жаны чыйкылдады у него душа в пятки ушла;  менден сурайбы деп, жаным чыйкылдап тур
чыйкылдак  1. то же, что чыйылдак;  2. пищуха (зверёк).
чыймый  то же, что чый-мый (см. чый I).
чыймыл  то же, что чыймыт;  отко күйгөн чыймылдай бүрүшкөн кара кемпир чёрная старуха, сморщенная, будто подгоревший
чыймыт  альчик козла; альчик малого размера (ср. чүкө).
чыйпый  то же, что чый-пый (см. чый I).
чыйпылда  чирикать, пищать;  балапандары чыйпылдап, жетилип калыптыр птенцы пищат, уже подросли.
чыйпылдак  1. пискун;  ала дуңган чыйпылдак, эчки маарак бакылдак стих. ала дуңган (см. дуңган) - пискун, бекас - крикун
чыйпылдат  понуд. от чыйпылда-;  чөжөлөрдү чыйпылдатып айдап салды он выгнал цыплят, которые пищали (когда он их гнал).
чыйрак  1. крепкий; выносливый;  чыйрак жип крепкая нитка;  2. перен. смелый; ловкий (гл. обр. о детях, которые
чыйраксын  уподоб. от чыйрак;  чыйраксынган эр Толтой, чычая качып жоголду фольк. храбрившийся богатырь Толтой бежал без
чыйрал  1. (о тонкой нитке) скручиваться, ссучиваться;  2. закаляться; делаться сильным; твердеть;  тарамыштары
чыйралт  понуд. от чыйрал- 1, 2;  эмгек адамды чыйралтат, жеңилтет труд укрепляет человека, облегчает (его жизнь).
чыйрат  1. сучить, крутить, скручивать (тонкую нитку);  мурут чыйрат- закручивать усы;  2. закалять; делать силь
чыйратма  (о нитке, верёвке) кручёный, сучёный;  танаптары чыйратма жибектен жасаткан чатыр шатёр, бечёвки которого сде
чыйратуу  и. д. от чыйрат-;  чыйратуусу жанган комуз расстроенный комуз.
чыйратыл  страд. от чыйрат-;  чыйратылган муруту букарлыктын шабындай фольк. закрученные усы его подобны сабле бухарца.
чыйрыгыңкы  чуть съёжившийся от холода; слегка зябнущий;  чыйрыгыңкы тарт- слегка зябнуть.
чыйрык  чыйрык I  то же, что чыйырык I;  чыйрыгын жандыр- раскрутить (напр. верёвку);  жиптин чыйрыгы жанды
чыйрыккансы  уподоб. от чыйрык- II;  аязда чыйрыккансып, Саадат калтырап кетти Саадат дрожит, будто мёрзнет.
чыйрыктыр  понуд. от чыйрык- II  1. вызывать озноб;  2. перен. передёрнуться (от брезгливости).
чыйрытта  возомнить о себе, возгордиться, заважничать;  чыйрыттап калыптыр он заважничал, он возгордился;  анын эм
чыйт  подражательное слово;  чыйт түкүр- цыркать сквозь зубы (с силой сплёвывать тонкой струёй);  насыбай тарт
чыйтагай  франтоватый.
чыйтай  чыйтай I  кит.  (в эпосе) один из младших китайских военных чинов.  чыйтай- II  быть франтоват
чыйчык  то же, что чыйырчык I.
чыйылда  визжать, верещать; пронзительно кричать; сильно скрипеть;  араа чыйылдайт пила визжит.
чыйылдагансы  уподоб. от чыйылда-;  кайдадыр бир жерде түнкү үкүлөр чыйылдагансыйт где-то будто ночные филины кричат.
чыйылдак  1. пискливый; крикливый; скрипучий;  2. человек с визгливым голосом;  3. пищалка (всякое приспособление,
чыйыр  тропа; след;  чыйыр сал- проложить дорогу (по свежему снегу);  уйдун чыйыры коровий след;  чыйырды
чыйырдуу  пересечённый тропами, покрытый следами.
чыйырчык  чыйырчык I  скворец;  ала чыйырчык розовый скворец;  кара чыйырчык чёрный скворец.  чыйырчык I
чыйырык  чыйырык I  скрутка;  чыйырыгы катуу жип нитка, крепко скрученная;  чыйырыгы бош жип нитка, слабо ск
чыйыштык  чуйск. уст.  палка для сбивания с сохи грязи и корней.
чык  чык I  1. влага;  2. роса;  чык түштү роса пала;  3. бульон (предназначенный для заливания мел
чыканак  1. локоть;  чыканак сөөгү локтевая кость;  чыканак жерге салайын, чырым уйку алайын фольк. облокочусь я
чыканакта  облокачиваться;  чыканактап калды эле, куш уйкуну салды эле фольк. вот он (лёжа на земле) облокотился, вот он
чыканактоо  и. д. от чыканакта-.
чыканактуу  южн.  с изгибами, коленчатый (напр. о трубе).