Юдахин Русско⇒Кыргызский словарь
спартанец
м.
1. ист. спарталык (Спарта деген байыркы гректик мамлекеттин гражданы);
2. перен. чыдамдуу, чыйрак а
спартанский
ая, -ое
Спарта-га т.; спарталык;
спартанское воспитание спарталык (кара борчо) тарбия (ысыкка-суукка,
спарываться
несов.
1. см. спороться;
2. страд. к спарывать.
спасание
ср.
куткаруу, куткарып алуу;
спасание утопающего сууга чөгүп бара жаткан адамды куткарып алуу.
спасательный
~, ая, -ое
куткаргыч, куткаруучу, куткарып алгыч;
спасательный круг куткаруучу тегерек (сууга чөгүп б
спасаться
несов.
1. см. спастись;
2. страд. к спасать.
спасение
ср.
1. (действие) куткаруу, куткарып алуу, куткарып калуу;
спасение утопающего сууга чөгүп бара жаткан
спасибо
1. частица ыракмат;
спасибо вам сизге ыракмат;
спасибо за одолжение кылган кызматыңыз үчүн сизге ыракм
спаситель
м.
куткаруучу, сактап калуучу, аман алып калуучу.
спасительный
ая, -ое
куткаруучу, сактап турган, сактап калуучу;
спасительное средство куткаруучу чара.
спасовать
сов.
1. (в игре) пас деп айтуу (карта ойнунда: бул жолу оюнга катышпайм дегенди билдирет);
2. перен. к
спасти
сов. кого-что
куткаруу, куткарып калуу, сактап калуу;
спасти жизнь кому-л. бирөөнү өлүмдөн сак тап кал
спастись
сов. от кого-чего
кутулуу, кутулуп кетүү, сактануу, сактанып калуу, аман калуу;
он едва спасся ал араң
спасть
сов.
басаңдоо, төмөндөө, тартылуу, азаюу, азайып калуу;
жара к вечеру спала ысык кечке жакын басаңдады
спать
несов.
1. уктоо;
ложиться спать уктоого жатуу;
крепко спать катуу уктоо;
чутко спать серге
спаться
несов. безл.
уктоо, уйку келүү;
мне не спится уйкум келбей турат;
хорошо спится под утро таңга м
спаянность
ж.
ынтымактуулук, бирдиктүүлүк;
спаянность коллектива коллективдин ынтымактуулугу.
спаянный
~, ая, -ое
1. прич. от спаять;
2. прил. данекерлеп бириктирилген;
спаянные концы проволоки сымд
спаять
сов.
1. что (соединить паянием) данекерлеп бириктирүү;
2. кого-что, перен. ынтымактуу кылуу, бекем бир
спаяться
сов.
1. (соединиться паянием) данекерлешүү, ширелешүү;
2. перен. ынтымакташуу, бекем биригүү;
ко
спёртость
ж. разг.
бузулгандык;
спёртость воздуха абанын бузулгандыгы.
спёртый
~, ая, -ое
бузулган;
спёртый воздух бузулган аба.
спевка
ж.
хордун репетициясы (даярдык иретинде кошулуп ыр ырдоо).
спектакль
м.
спектакль;
детский спектакль балдар спектакли;
дневной спектакль күндүзгү спектакль.
спектр
м. физ.
спектр (жарык нуру айнек призма аркылуу өткөңдө пайда болуучу түрдүү түстөгү тилке).
спектральный
~, ая, -ое
спектр-ге т.; спектрдик;
спектральный анализ спектр анализи, спектрдик анализ;
спект
спектрограф
м. физ.
спектрограф (спектрди сүрөткө алуучу оптикалык прибор).
спектрометр
м. физ.
спектрометр (жарык толкундарынын узундугу боюнча спектрдик сызыктарды өлчөгүч прибор).
спектроскоп
м. физ.
спектроскоп (спектрлерди байкоо үчүн колдонулуучу прибор).
спекулирование
ср.
спекулянттык кылуу, алып-сатардык кылуу, кызыл кулактык кылуу.
спекулировать
несов.
1. чем, на чём (заниматься спекуляцией) спекулянттык кылуу, алып-сатардык кылуу, кызыл кулактык кылуу
спекулянт
м.
спекулянт, алып-сатар, кызыл кулак.
спекулятивный
~, ая, -ое
спекуляцияга-га т.; спекулянттык;
спекулятивные цены спекулянттык баалар.
спекуляция
ж.
1. спекуляция, алып-сатардык;
2. перен. атайын өз мүдөөсү үчүн пайдалануу;
спекуляция на чьих
спеленать
сов. кого-что
бөлөө, ороо (жаш баланы).
спелость
ж.
бышкандык, жетилгендик;
восковая спелость зерна дандын сүт-камыр болуп бышкандыгы;
полная спе
спелый
~, ая, -ое
бышкан, жетилген;
спелое яблоко бышкан алма.
сперва
нареч. разг.
а дегенде, эң мурда, мурда, мурун; оболу;
сперва подумай, потом сделай а дегенде ойлонуп
спереди
1. нареч. алдыдан, алды жактан, бет жагынан, астыдан;
вид спереди бет жагынан көрүнүшү;
сесть спереди
спереть
спереть I
сов. что, прост.
(украсть) кымырып кетүү, уурдоо, уурдап кетүү, кытып алуу.
спереть II
сперма
ж. биол.
сперма (бел суу, эрендик).
сперматозоид
м. биол.
сперматозоид (эркектик жыныстык клетка).
спесивость
ж.
кокурайгандык, чиренгендик, текеберденгендик, көөдөн көтөрүүчүлүк, бой көтөргөндүк.
спесивый
~, ая, -ое
кокурайган, чиренген, текебердүү, көөдөн көтөргөн;
спесивый человек көөдөнүн көтөргөн киши
спесь
ж.
кокурайгандык, текебердик, көөдөн;
сбить спесь с кого-л. бирөөнүн текебердигин кагуу, жинин кагуу,
спеть
спеть I
сов. что
ырдоо;
спеть песню ыр ырдоо.
спеть II
несов.
(созревать) бышу
спеться
сов.
1. (в хоре) биргелешип жакшы ырдоого жетишүү;
2. перен. разг. келишүү, сөздү бир жерге токтотуу.
спех
м.:
не к спеху шашылыш жок.
спец
м. прост.
специалист (адис).
спец-
атайын деген маанини билдирүүчү кээ бир татаал сөздөрдүн кыск
специализация
ж.
1. (обучение специальности) специализация (бир кесипке үйрөнүү);
2. (подчинение специальному назнач