Юдахин Русско⇒Кыргызский словарь
читальня
ж.
читальня (ар ким өз алдынча окуй турган зал же комната);
университетская читальня университеттин чи
читатель
м.
окуучу;
встреча писателя со своими читателями жазуучунун өзүнүн окуучулары менен жолугушуусу.
читательница
женск. р. к читатель.
читать
несов.
1. кого-что окуу;
читать вслух үнүн чыгарып окуу;
читать про себя ичинен окуу;
чита
читаться
несов.
1. окулуу;
эта книга легко читается бул китеп жеңил окулат;
2. страд. к читать.
читка
ж.
окуу;
коллективная читка газет газетаны коллективдүү түрдө окуу;
читка пьесы пьесаны окуу.
чиханье
ср.
чүчкүрүү, чүчкүрүк.
чихательный
~, ая, -ое
чиханье-ге т.; чүчкүртүүчү, чүчкүрткүч;
чихательный газ чүчкүртүүчү газ;
чихательный
чихать
несов.
чүчкүрүү.
чихнуть
однокр.
чүчкүрүү (бир жолу).
чище
сравн. ст. от прил. чистый и нареч. чисто.
чищу
~, чищу, чистишь
и т.д. наст. вр. от чистить.
чищусь
~, чищусь, чистишься
и т.д. наст. вр. от чиститься.
член
м.
1. (организации, общества и т.п.) мүчө;
член профсоюза профсоюздун мүчөсү;
член правительства
членик
м. анат.
денедеги бөлүк (рактын, курт-кумурскалардын ж.б. денесиндеги бөлүктөрдүн биртүрү).
членистоногие
мн. (ед. членистоногое ср.) зоол.
денеси бөлүктөргө (муунак-муунак болуп) бөлүнгөн жаныбарлар (мис. рак, кур
членить
несов. что
айрым бөлүктөргө, мүчөлөргө бөлүү.
членовредительство
ср.
бирөөнү майып кылуу же өзүнүн мүчөсүн, денесинин бир жерин атайын майып кылуу.
членораздельно
нареч.
ачык, даана, мыңкылдабай;
говорить членораздельно түшүнүктүү кылып сүйлөө, даана сүйлөө.
членораздельность
ж.
ачыктык, дааналык.
членораздельный
~, ая, -ое
ачык, даана, мыңкылдабаган;
членораздельная речь даана речь.
членский
~, ая, -ое
мүчөлүк;
членский билет мүчөлүк билет;
членский взнос мүчөлүк взнос.
членство
ср.
мүчөлүк (бир уюмга мүчө болуучулук).
чмокать
несов. разг.
1. (губами) эринди чопулдатуу, шыпшынуу;
2. кого-что, разг. (целовать) чопулдатып өбүү, ч
чмокнуть
однокр.
1. (губами) эринди чоп эттирип коюу (бир жолу);
2. (поцеловать) чоп эттирип өөп коюу (бир жолу
чокаться
несов.
см. чокнуться.
чокнуться
однокр.
стакан, рюмка кагыштыруу; кагыштырып ичкилик ичүү.
чопорно
нареч.
кокурайып, кекирейип, чычайып, кербезденип;
чопорно держаться кекирейип жүрүү; чычайып кароо.
чопорность
ж.
кокурайгандык, кекирейгендик, чычайгандык, кербезденгендик, кербездик.
чопорный
~, ая, -ое
кокурайган, кекирейген, чычайган, текебер, кербез;
чопорный человек текебер киши, чычайган
чохом
нареч. разг.
1. (оптом, все вместе) дүң бойдон, бүт бойдон, баарын, бүт;
отпустить товар чохом товарды
чреватый
~, ая, -ое
бир нерсе келип чыгуучу;
события, чреватые последствиями жаман натыйжага алып баруучу окуя
чрево
ср. уст.
курсак, карын, ич;
ещё во чреве матери али туула электе, али энесинин ичинде жатканда.
чревовещание
ср.
эринди кыбыратпай, күңкүлдөп сүйлөй билүү.
чревовещатель
м.
эринди кыбыратпай, күңкүлдөп сүйлөй билген киши.
чревовещательница
женск. р. к чревовещатель.
чревоугодие
ср.
жалаң кардын гана ойлоочулук, соргоктук.
чревоугодник
м.
жалаң кардын гана ойлоочу, соргок.
чревоугодничать
несов.
жалаң кардын гана ойлонуу, соргоктук кылуу.
чреда
ж. уст. поэт.
кезек.
чрез
предлог
см. через.
чрезвычайно
нареч.
өтө эле, эң эле;
всё это чрезвычайно ново мунун бардыгы өтө эле жаңы;
чрезвычайно важный
чрезвычайный
~, ая, -ое
1. (исключительный) өтө эле, эң эле чоң;
чрезвычайный успех өтө эле чоң ийгилик;
2.
чрезмерно
нареч.
чектен тыш эң эле, өтө эле;
он чрезмерно жаден ал эң эле ач көз.
чрезмерный
~, ая, -ое
эң эле көп, өтө эле көп, эң эле, өтө эле, чектен тыш;
чрезмерное внимание эң эле көңүл бур
чтение
ср.
окуу;
чтение вслух үн чыгарып окуу;
книга для чтения окуу китеби;
чтение стихов ырды о
чтец
м.
окугуч, бир нерсени угуучуларга ун чыгарып окуп берүүчү.
чтить
несов. кого-что
урматтоо, урмат көрсөтүү, кадырдоо;
чтить память погибших воинов өлгөн жоокерлердин эс
чтица
женск. р. к чтец.
что
что I
мест.
1. вопр. и относ. эмне;
что с вами? сизге эмне болду?;
что случилось? эмне бол
что
мест. неопр.
эмне болсо да, эмне болбосун, кандай болбосун, кандайы болсо да, бир нерсе.
что
мест. неопр.
эмне болсо да, эмне болбосун, кандай болбосун, кандайы болсо да, бир нерсе.
что
что-то I
мест. неопр.
(нечто) бир нерсе, бир деме;
он что-то сказал ал бир нерсе деди;
он
чтоб
союз
см. чтобы.
чтобы
союз
1. үчүн;
тороплюсь, чтобы успеть на поезд поездге жетиш үчүн шашып жатам;
я ему приказал, ч
чту
~, чту, чтишь
и т.д. наст. вр. от чтить.
чу
межд.
ой;
чу! топот какой-то ой! кандайдыр бир дүбүрт!;
чу! сюда кто-то идёт ой! бирөө келе жата
чуб
м.
айдар.
чубарый
~, ая, -ое
чаар (аттып түсү).
чубук
м.
1. канжанын түтүгү;
2. с.-х. калемче (жүзүмдүн жерге отургузула турган калемчеси).
